Στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Humba!, το οποίο έχει εξαντληθεί, δημοσιεύτηκε ένα αφιέρωμα του... γαλλικού περιοδικού SOFOOT για την εξέλιξη του ποδοσφαίρου μετά από 40 χρόνια. Παρακάτω θα διαβάσετε κάποιες από τις πιοενδιαφέρουσες συνεντεύξεις επί του θέματος
2006- Οι γαλλικές ομάδες έχουν την άδεια να μπαίνουν στο χρηματιστήριο, ο Τιερί Ανρί και είκοσι περίπου ακόμα παίκτες της Α' κατηγορίας καταψύχουν εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στην θεραπεία μιας εξάρθρωση γονάτου, η διαιτησία αμφισβητείται κάθε μέρα όλο και περισσότερο, η επιθυμία για μαγνητοσκόπηση είναι όλο και μεγαλύτερη, παρόλο που δεν είναι αναγκαστικά επιθυμητή, τα συνθετικά γκαζόν έχουν καθιερωθεί, οι κατασκευαστές εξοπλισμού κάνουν έλεγχο για μικροτσίπ σε μπάλες με θέματα που θυμίζουν σερβιέτες περιόδου…
Αυτές οι αλλαγές, οι οποίες θα κάνουν, μεσοπρόθεσμα,επαναστατικές αλλαγές στο ποδόσφαιρο, αποτελούν μια ιδανική αφορμή (αλλά και μια ιδανική εισαγωγή) για ένα αφιέρωμα πάνω στην πιθανή- ίσως και φουτουριστική- εξέλιξη του ποδοσφαίρου.
Ο σκιτσογράφος και σκηνοθέτης Ένκι Μπιλάλ, η φαιά σεβασμιότητα Ζακ Αταλί, ο γυμναστής της Ολυμπίκ Λυόν και της Εθνικής Γαλλίας Ρομπέρ Ντυβέρν, οι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας Νόρμαν Σπινραντ, Μαξ Τσάταμ και Μορίς Ζ. Νταντέκ, ο καθηγητής Μπερνάρ Ντεμπρέ, ο οικονομολόγος Βλάντιμιρ Αντρέεφ, καθώς και ο δημοσιογράφος Μισέλ Σεβαλέ,προσπαθούν να φανταστούν πώς θα είναι το ποδόσφαιρο σε σαράντα-τρία χρόνια.
Άρθρα εικονογραφημένα από τους Μπιλάλ, Πιερ Λαπολίς και Παζέ, τα οποία θα συγκεντρωθούν και θα εμφανιστούν ολοκληρωμένα στην ιστοσελίδα sofoot.com, στο ειδικό αφιέρωμα
''Το ποδόσφαιρο το 2050''. Επιπλέον, θα περιλαμβάνονται θεωρίες του σπουδαίου Σερίφ Γκεμούρ, καθώς και ανέκδοτες συνεντεύξεις: του Πολ Γκρίφιθς, διευθυντή της CryoGenesis International, όπου φυλάσσονται τα βλαστοκύτταρα του παίκτη της Άρσεναλ, του Μισέλ Αλιετά, πρώην μέλους της επιτροπής οικονομικών αναλύσεων του πρωθυπουργού, του Φρεντερίκ Μπολοτνύ, ερευνητή στο κέντρο αθλητικού δικαίου και οικονομίας της Λιμόζ, του Ζαν-Πολ Λουί Μενκέ, καθηγητής οικονομίας με ειδίκευση στο αθλητικό μάνατζμεντ, του Υγκ Ρικούρ, δημιουργoύ του παιχνιδιού Fifa 2007, του Μάιλς Τζάκομπσον, πατέρα του παιχνιδιού Football Manager, ακόμα και του Ζακ Γκλάσμαν, στον οποίο χρωστάμε ήδη μια επανάσταση το 1993…
Το μέλλον είναι μια ιδέα παλιά, αλλά την οραματιζόμαστε σήμερα
Το αφιέρωμα πραγματοποιήθηκε από τους Λιονέλ Αμπό, Φρανκ Ανέζε, Τιμοτέ Μπουντό, Μπριέ Φερό, Ερίκ Καρνμπαουερ, Νικολά Ξις- Μαρτόφ, Μαριάν ντε Πεπέ, Βενσάν Ριού και Ρίκο Ριτσιτέλι/ Εικονογράφηση: Ενκί Μπιλάλ, Παζέ και Πιερ Λαπολίς
ΡΟΜΠΕΡ ΝΤΥΒΕΡΝ
Τέρμα τα βάρη, τέρμα το ντοπάρισμα, θα εμπνευστούμε από τους χορευτές
Γυμναστής της ομάδας της Λυόν και της Εθνικής της Γαλλίας, ο Ρομπέρ Ντυβέρν έγινε σταρ κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ, εφόσον κατάφερε να κάνει τους παλιούς παίκτες σαν καινούργιους. Το 2050, θα είναι 83 χρονών και θα μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το αν θα έχει κάνει επανάσταση στο ποδόσφαιρο…
-Πιστεύετε ότι ο γυμναστής θα έχει ακόμα τόσο σημαντικό ρόλο το 2050;
-Θα είμαστε ακόμα παρόντες, καθώς είμαστε ακόμα προϊστορικοί όσον αφορά την προπόνηση. Οι βάσεις αυτής της «εκπαίδευσης» είναι πολύ πρόσφατες και έχουν εδραιωθεί με εμπειρικό τρόπο: οι πρώτες προπονήσεις είχαν λογική, όμως όσον αφορά τις γνώσεις πάνω στην ανθρώπινη ανατομία και φυσιολογία, μόλις τώρα αρχίσαμε να μαθαίνουμε πώς να προπονήσουμε έναν αθλητή. Μόλις αρχίσαμε.
-Τι θα αλλάξει συνεπώς;
-Προς το παρόν, πολύς κόσμος θεωρεί ότι το ποδόσφαιρο είναι άθλημα ταχύτητας, έχοντας παράλληλα κατά νου το πρότυπο του μυώδη σπρίντερ Μπεν Τζόνσον.
Σαν αποτέλεσμα, προσανατολιστήκαμε προς τις ασκήσεις με βάρη, την εκγύμναση των μυών, κλπ.
Εγώ είμαι ενάντια στα βάρη, στη Λυόν δεν κάνουμε σχεδόν καθόλου, και πιστεύω πως το 2050 θα έχουμε μια διαφορετική αντίληψη ως προς αυτό:
θα επανέλθουμε στο πρότυπο των αιλουροειδών, στα ελαφριά σώματα, στους ανάλαφρους μυς, διατηρώντας όμως την εκρηκτικότητα των παικτών.
Θα αντλήσουμε έμπνευση από τους ορειβάτες και κυρίως από τους χορευτές, οι οποίοι αποδεικνύουν το πόσο εκρηκτικοί είναι, χωρίς να είναι καθόλου μυώδεις.
Οι μέθοδοι που εφαρμόζονται στο χορό θα εφαρμοστούν και στο ποδόσφαιρο:
θα επωφεληθούμε από τους δυνατούς μυς, την αγωνιστική- ανταγωνιστική εκτόνωση, τα πρότυπα τύπου Κάλβιν Σμιθ (παλιός κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στα 100 μ. και δύο φορές παγκόσμιος πρωταθλητής στα 200 μ.).
-Θα έχει αυτό κάποιο αντίκτυπο στο ντοπάρισμα;
-Ναι, γιατί σήμερα το να προσπαθείς να γίνεις καλύτερος στη δουλειά σου σηκώνοντας πολύ βαριά βάρη, ευνοεί με τη σειρά του το ντοπάρισμα. Αλλά μόλις αυτό σταματήσει, θα σταματήσει και το ντοπάρισμα, δεν θα χρησιμεύει σε τίποτα, καθώς δεν θα γίνεται πια εκγύμναση μυών.
-Τι αλλαγές θα υποστεί το ίδιο το παιχνίδι;
-Το θέμα είναι να προσαρμοστεί η ανατομία του ποδοσφαίρου περισσότερο στην τεχνική φύση του αθλήματος.
Δεν θα αλλοιώσουμε τη φύση του παιχνιδιού για αθλητικούς λόγους, ελπίζω πάντως πως το 2050 δεν θα υπάρχει παρά μόνο η μπάλα που θα τρέχει.
Το ποδόσφαιρο είναι αυτή η κινητήρια δεξιότητα, η τεχνική, η μαεστρία στην ισορροπία, τα ατομικά σπριντ, τα άλματα, που συνδέονται φυσικά με την προσπάθεια για γρήγορη κατοχή της μπάλας, και κάθε φορά υπάρχει ένα απότομο σταμάτημα της (όταν ο παίκτης κλοτσάει τη μπάλα), πράγμα που αποδεικνύει ότι δεν είναι ένα άθλημα για σπρίντερ.
Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε το ποδόσφαιρο ως ένα άθλημα κάποιων τύπων που κλοτσάνε προς τα μπρος και τρέχουν προς τα πίσω, αυτό θα ήταν λάθος.
Εγώ προτιμώ τους παίκτες σαν τον Αμπιντάλ, ανάλαφρους, με αντοχές, με πολύ καλή τεχνική.
Θα μπορούσαμε να αλλάξουμε το ποδόσφαιρο με το να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητα των παικτών από την προπόνηση ως την επίδοσή τους στον αγώνα.
Στις μέρες μας, οι παίκτες βάζουν τα περισσότερα γκολ με σουτ σε σταματημένη μπάλα: είναι απλό να εξασκήσεις μια τέτοια φάση στην προπόνηση. Μπορεί, λοιπόν, η προπόνηση να έχει μια δυνατή επιρροή σε αυτές τις φάσεις. Αλλά αυτοί που θα βγουν κερδισμένοι στο μέλλον, θα είναι αυτοί που θα μπορούν να εκμεταλλευτούν με τον καλύτερο τρόπο τις επιδόσεις τους και τις προπονήσεις στις φάσεις εν κινήσει.
Θα πρέπει όμως να είμαστε συνετοί, γιατί εξίσου λογικό θα ήταν να θέλει κανείς να επωφεληθεί από τις προπονήσεις που βοηθούν στην τελειοποίηση των στημένων φάσεων- κάτι που θα ήταν επικίνδυνο, υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να σκεφτούμεσχετικά με τη διαιτησία και το αθλητικό πνεύμα…
Σήμερα τα συστήματα οργανώνονται σε σχέση με τα ρίσκα του ποδοσφαίρου, αλλά αυτό θα αλλάξει, καθώς οδεύουμε προς μια τυποποίηση της σημασίας των οικονομικών ρίσκων-
θα ξαναβρούμε την απόλαυση. Το κριτήριο της κοινωνικής καταξίωσης δεν θα είναι τόσο διαδεδομένο, είμαι σίγουρος γι' αυτό.
Η κοινωνία του φαίνεσθαι έχει τα όριά της· όταν όλος ο κόσμος θα μπορεί να βγει στην τηλεόραση ή γενικά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αυτό δεν θα έχει πια τόση αίγλη.
Κι έπειτα, η ομάδα που θα καταφέρει να είναι αποτελεσματική στις φάσεις εν κινήσει, θα είναι αυτή που θα βγει κερδισμένη- οι άλλες θα ακολουθούν.
ΖΑΚ ΑΤΑΛΙ
Η FIFA είναι προάγγελος της μελλοντικής παγκόσμιας κυβέρνησης
Ο Ζακ Αταλί είναι πάνω απ' όλα ο παλιός «ειδικός σύμβουλος» του Φρανσουά Μιτεράν. Ανάμεσα στις ποικίλες δραστηριότητές του, μας έχει προσφέρει μια βιογραφία του Καρλ Μαρξ και περίπου σαράντα βιβλία, το τελευταίο από τα οποία, «Μια σύντομη ιστορία του μέλλοντος», μας δίνει την αφορμή για μια φουτουριστική συζήτηση που βάζει ψηλά τον πήχη.
-Τι σημασία θα έχει αποκτήσει το ποδόσφαιρο έως το 2050;
-Πιστεύω πως οτιδήποτε μπορεί να εγγραφεί, θα είναι εντελώς δωρεάν, η μουσική, το σινεμά, αυτό έχει ήδη ξεκινήσει άλλωστε.
Αντιθέτως, αυτό που είναι σπάνιο, είναι από τη φύση του ο χρόνος, άρα τεράστια αξία θα αποκτήσουν τα πράγματα που γίνονται σε απευθείας μετάδοση: οι συναυλίες, το θέατρο, και φυσικά το ποδόσφαιρο. Η εμπορική αξία του ποδοσφαίρου θα αυξηθεί επίσης πολύ. Και υπάρχει άλλη μια σημαντική διάσταση: σε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι γίνονται όλο και πιο μοναχικοί, το ποδόσφαιρο θα είναι αντικείμενο συζήτησης κοινό σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, θα δημιουργεί μια πλασματική ισότητα - η άποψη ενός ταξιτζή μετράει όσο και η άποψη των πελατών του. Στο ποδόσφαιρο υπάρχει μια πλαστή αίσθηση δημοκρατίας.
-Το ποδόσφαιρο θα είναι το κατ' εξοχήν παγκόσμιο άθλημα εν έτει 2050, παρόλο που δεν είναι αμερικάνικο;
-Το ότι δεν είναι αμερικάνικο δεν έχει καμία σημασία. Στο ποδόσφαιρο υπάρχει η λογική των δυτικών κοινωνιών: ο ανταγωνισμός, ο διαγωνισμός, αλλά και το ομαδικό πνεύμα.
Το ποδόσφαιρο ενσαρκώνει την ψευδαίσθηση της κοινωνικής ανόδου, ένα είδος ουτοπίας. Εκπροσωπεί, λοιπόν, την τέλεια μεταφορά της δημοκρατίας της αγοράς.
Αλλά πάνω απ' όλα, το ποδόσφαιρο είναι αγγελιαφόρος του τι θα συμβεί εκτός του ποδοσφαίρου, δηλαδή της αποκλειστικής κυριαρχίας της παγκοσμιοποίησης, και πιο συγκεκριμένα, πιστεύω πως η FIFA είναι αυτή η μεταφορά που προαναγγέλλει αυτή την αυτοανακηρυγμένη, αποκλειστική παγκόσμια κυριαρχία.
-Δηλαδή;
-Σε καμία άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα η παγκοσμιοποίηση δεν είναι δομημένη με τέτοιο τρόπο. Ακόμα και ο πιο μικρός ποδοσφαιρικός σύλλογος υπάγεται σε μια προκαθορισμένη εξουσία που εδρεύει στην Ελβετία και ονομάζεται FIFA. Είναι βέβαια ένα παράξενο είδος παγκόσμιας διακυβέρνησης, καθώς δεν είναι αμερικανική, αλλά δεν παύει να εξουσιάζει και να αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του τι συμβαίνει σε όλους τους υπόλοιπους τομείς, είναι μια αυτοανακηρυγμένη διακυβέρνηση- μια μικρή ομάδα ανθρώπων που λένε:
«εμείς είμαστε το ποδόσφαιρο», μια τοποθεσία στην Ελβετία,κανένας έλεγχος στη χρήση των πόρων, με εκλογές λιγότερο ή περισσότερο τίμιες, γενικά ενός τρόπου λειτουργίας που προμηνύει την εξέλιξη της μελλοντικής παγκόσμιας διακυβέρνησης, προτού αυτή γίνει μια παγκόσμια δημοκρατία.
-Ή μια ψευδαίσθηση δημοκρατίας.
-Είναι αλήθεια αυτό. Εάν κάποιος είναι αισιόδοξος, όπως εγώ, θα πει πως αυτό είναι ένα βήμα που προετοιμάζει βραχυπρόθεσμα μια αληθινή παγκόσμια δημοκρατία.
Μια μέρα θα σταματήσουν αυτά, ο κύριος Μπλάτερ θα αποχωρήσει, οι δομές θα γίνουν πάλι διαφανείς και νόμιμες· η πίεση θα είναι τεράστια.
Αλλά για την ώρα, η κατάσταση αυτή είναι ενδεικτική της ήδη υπάρχουσας παγκοσμιοποίησης, την οποία αποκαλώ «υπερ-αυτοκρατορία της αγοράς».
Πρόκειται για έναν τεράστιο μηχανισμό για ξέπλυμα χρήματος,για την διασταύρωση της εγκληματικής οικονομίας με την νόμιμη οικονομία.
Πολλές δεξαμενές σκέψης στην Αμερική σήμερα μελετούν τη FIFA ως το πρότυπο διακυβέρνησης των επαγγελμάτων από επαγγελματικές οργανώσεις:
η παγκόσμια διακυβέρνηση θα είναι σωματειακή. Για να το πω πιο απλά, τα επαγγέλματα θα είναι αυτά που θα μπορούν να αυτό-οργανωθούν, οι τράπεζες θα ορίζουν τους δικούς οτυς κανόνες, οι γιατροί το ίδιο, κλπ. Επιστρέφουμε στον συντεχνιασμό του Μεσαίωνα κατά κάποιο τρόπο. Είναι το τέλος των Κρατών, τα οποία θα αντικατασταθούν από παγκόσμια σωματεία, που με τη σειρά τους θα συγχωνευθούν μια μέρα, ή θα αντικατασταθούν και αυτά από μια παγκόσμια κυβέρνηση. Αλλά θα χρειαστεί τουλάχιστον μισός αιώνας για να γίνει αυτό, πρώτα θα υπάρξει ένας μεγάλος πόλεμος…
-Και στην κοινωνία που περιγράφετε στο βιβλίο σας, ποιοι θα είναι αυτοί που θα παθιάζονται με το ποδόσφαιρο;
-Η ανθρωπότητα θα διαχωρίζεται σε τρεις κατηγορίες.
Οι αριστοκράτες νομάδες, εκατό εκατομμύρια άτομα που θα μπορούν να δημιουργούν, να διασκεδάζουν, να κυκλοφορούν, να ζουν και να εργάζονται όπου θέλουν.
Οι μίζεροι νομάδες, τρία ή τέσσερα από τα εννέα δισεκατομμύρια, οι οποίοι θα μετακινούνται ασταμάτητα για να βρουν τροφή.
Και στη μέση θα είναι οι στάσιμοι, οι οποίοι θα ονειρεύονται την άνοδο και θα φοβούνται την κάθοδο, και θα είναι νομάδες μόνο με λανθάνοντα τρόπο, σε περιπτώσεις κάποιου θεάματος ή υπό τη μορφή του τουρισμού.
Το ποδόσφαιρο είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα αυτού του λανθάνοντα νομαδισμού. Τόσο μεταφορικά- η κίνηση εντός του γηπέδου, αλλά και από τον ένα ποδοσφαιρικό σύλλογο στον άλλο- όσο και πραγματικά: μπορεί κανείς να είναι οπαδός της Μπαρτσελόνα και να μένει στο Μπουένος Άιρες. Το ποδόσφαιρο είναι το θέαμα που ονειρεύεται η μεσαία τάξη, η τάξη των τελευταίων μελλοντικών «στάσιμων». Θα είναι λοιπόν σίγουρα η μεγαλύτερη και πιο απαραίτητη ψυχαγωγία σε έναν κόσμο όλο και πιο αγχωτικό, απαιτητικό, αβέβαιο, σαν μια ουτοπία που έγινε πραγματικότητα και που κάνει αυτό τον κόσμο πιο υποφερτό. Υπό αυτή την έννοια, θα είναι μέρος της γενικής διαδικασίας της παγκόσμιας κυριαρχίας της ψυχαγωγίας, η οποία θα αποτελεί απαραίτητο στοιχείο της παγκόσμιας διακυβέρνησης.
-Και το ίδιο το παιχνίδι πώς το φαντάζεστε το 2050;
-Θα πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως το ποδόσφαιρο έχει αρχίσει και εξελίσσεται σε ένα θέαμα τύπου αρένας.
Το περιστατικό με τον Ζιντάν στον τελικό του Μουντιάλ ήταν ένα είδος προάγγελου μιας κατάστασης πιο εκτεταμένης: της ολίσθησης προς την γενικά αποδεκτή βία.
Για να έχει διάρκεια ένα θέαμα, πρέπει να προσφέρει δυνατές συγκινήσεις, αλλά ακόμα και το ποδόσφαιρο έχει τα όρια του:
πρόκειται για ένα αργό άθλημα, σημειώνονται δύο γκολ σε κάθε αγώνα, και όχι ογδόντα όπως στο μπάσκετ, πιστεύω λοιπόν πωςθα υπάρξει στο μέλλον ακόμα περισσότερη βία.
Αυτός ο παροξυσμός βίας θα καταλήξει μια μέρα στην δολοφονία κάποιου διάσημου ποδοσφαιριστή από κάποιον ελεύθερο σκοπευτή μέσα στο γήπεδο.
Προσωπικά εκπλήσσομαι που δεν έχει ήδη συμβεί αυτό.
-Πιστεύετε ότι το ποδόσφαιρο θα μπορούσε να έχει κάποιον ανταγωνιστή;
-Θα σας φανεί τρελό, αλλά από παλιά πίστευα, και το πιστεύω ακόμα, πως ο ανταγωνιστής είναι το πόλο με άλογα.
-Το πόλο;
-Ναι, γιατί για να έχει επιτυχία ένα άθλημα, πρέπει να έχει υπάρξει στην αρχή πολυτελές. Και το ποδόσφαιρο υπήρξε πολυτελές άθλημα, όπως και το ράγκμπι, το κρίκετ, το μπέιζμπολ, ο στίβος, το γκολφ… Το πόλο πληροί όλες τις προϋποθέσεις για να γίνει, μακροπρόθεσμα, ένα εξαιρετικά δημοφιλές άθλημα. Το διαισθάνομαι.
-Μα θα πρέπει να μπορεί κάποιος να ιππεύσει!
-Ναι, σίγουρα δεν είναι για όλο τον κόσμο, αλλά έτσι κι αλλιώς πολλοί μπορούν να κάνουν ιππασία…Θεωρώ το πόλο αναγκαίο, ένα ομαδικό σπορ που θα δώσει στο κοινό μια μεγαλύτερη δόση από το ναρκωτικό που προσφέρει ο αθλητισμός γενικά, και το οποίο είναι η ένωση της έντασης του παίκτη μαζί με την ένταση του θεατή. Το ποδόσφαιρο μου φαίνεται κάπως περιορισμένο όσον αφορά στη δυνατότητά του να αυξήσει τη δόση του ναρκωτικού που προσφέρει. 
ΝΟΡΜΑΝ ΣΠΙΝΡΑΝΤ
Οι οπαδοί θα υποχρεούνται να μπαίνουν στο γήπεδο γυμνοί
Χωρίς αμφιβολία, ένας από τους σπουδαιότερους αμερικανούς συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, υπεύθυνος για κάποια αριστουργήματα του είδους (Ο Τζακ Μπάρον και η αιωνιότητα, Russian Spring, κλπ.), έχει επίσης γράψει το σενάριο ενός επεισοδίου Σταρ Τρεκ. Ας πούμε λοιπόν, πως το ποδόσφαιρο εν έτει 2050 δεν τον τρομάζει και τόσο…
-Πώς φαντάζεστε ότι θα εξελιχθεί το ποδόσφαιρο τις επόμενες δεκαετίες;
-Κατά τη γνώμη μου, δεν θα υπάρχουν πια ισοπαλίες, θα καθιερωθεί τελικά- όπως και στο αμερικανικό φούτμπολ, ο κανόνας του «ξαφνικού θανάτου».
Αυτό θα είναι προφανώς πολύ κουραστικό για τους παίκτες, γιατί η διάρκεια του αγώνα θα είναι αόριστη, μόνο ένα γκολ θα μπορεί να δώσει τέλος.
Θα υπάρχουν, λοιπόν, κατά τη διάρκεια του αγώνα, απεριόριστες επιτρεπόμενες αντικαταστάσεις. Οι παίκτες οι οποίοι συνήθως δεν παίζουν πολύ, θα αποκτήσουν ξαφνικά μια νέα σημασία.
-Με τι τρόπο πιστεύετε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορέσουν να οικειοποιηθούν το ποδόσφαιρο, το μοναδικό μέχρι τώρα παγκόσμιο, μη αμερικανικό, πολιτισμικό προϊόν;
-Αμφιβάλλω ότι θα γίνει αυτό. Το ποδόσφαιρο δεν υπήρξε ποτέ δημοφιλές στην Αμερική για ένα λόγο βαθιά πολιτισμικό και αμετάκλητο: στους Αμερικάνους αρέσει να παίζουν με τα χέρια τους, αρπάζουν μπάλες, τις πετάνε, τις χτυπάνε με ρόπαλα. Στο ποδόσφαιρο τα χέρια απαγορεύονται, αν εξαιρέσουμε τον τερματοφύλακα, κάτι που εξοργίζει τους Αμερικάνους.
-Πώς φαντάζεστε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα το 2050;
-Με τη βία όπως έχει εξελιχθεί (γεγονός πρωτάκουστο στον αθλητισμό, και εντελώς άγνωστο στην Αμερική, παρόλο που είναι μια χώρα βιαιότερη από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα), με την τρομοκρατία να έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο, οι ποδοσφαιρικοί αγώνες –και ειδικά οι αγώνες που θα φέρνουν αντιμέτωπες όχι απλά ομάδες, αλλά εθνικές ταυτότητες- θα εκτυλίσσονται υπό συνθήκες μέγιστης ασφαλείας.
Για παράδειγμα, οι οπαδοί θα πρέπει να μπαίνουν στο γήπεδο γυμνοί. Οι αγώνες θα γίνονται σίγουρα στον Άρη ή πάνω στο φεγγάρι, σε πολύ μεγαλύτερα γήπεδα λόγω της βαρύτητας.
Ίσως κιόλας να γίνονται μέσα σε διαστημικούς σταθμούς με μηδενική βαρύτητα, ένα είδος τρισδιάστατου ποδοσφαίρου, όπου το γήπεδο δεν θα είναι κανονικό γήπεδο με δύο διαστάσεις, αλλά ένας τρισδιάστατος χώρος. Με περισσότερους παίκτες, φυσικά, και πιθανόν με πάνω από δύο τέρματα!
-Ποια ναρκωτικά θα κυριαρχούν στο ποδόσφαιρο του 2050;
-Σήμερα είναι κυρίως οι αμφεταμίνες και όλα αυτά που συμβάλλουν στην ανανέωση του αίματος. Στο μέλλον, τα πράγματα θα είναι πιο περίπλοκα, οι «θετικές» παρενέργειες θα είναι οι ίδιες, αλλά δεν θα υπάρχουν πια «αρνητικές», άρα αυτά τα ναρκωτικά τα νομιμοποιηθούν. Κάποτε ένας παίκτης του μπέιζμπολ είχε δηλώσει ότι εκτελούσε όλες του τις επιτυχημένες βολές υπό την επήρεια LSD και σε κατάσταση ζεν. Ίσως το LSD να επιστρέψει, ίσως κάποιοι παίκτες να πρέπει να δοκιμάσουν αυτή τη μέθοδο. Ποιος ξέρει, ίσως κάποιοι το κάνουν ήδη…
-Και όσον αφορά Στο εικονικό ποδόσφαιρο;
-Βασικά έχω ήδη δει μια πρώτη εκδοχή εικονικού ποδοσφαίρου στο φεστιβάλ Next Fest. Με είχε προσκαλέσει το περιοδικό Wired.
Ήταν κάτι παιδιά που κλωτσούσαν μια εικονική μπάλα μέσα σε ένα γήπεδο που στην ουσία ήταν η οθόνη.
Υπήρχε επίσης και μια προβολή ενός εικονικού αγώνα μπάσκετ, ακόμα πιο εξελιγμένου, όπου αληθινοί παίκτες έπαιζαν ενάντια σε εικονικούς παίκτες πάνω σε μια οθόνη…
Αυτό για το οποίο μπορούμε να είμαστε σίγουροι, είναι ότι οι άνθρωποι σίγουρα θα κάνουν κάτι πιο «αθλητικό» από το να μοχθούν απλά μπροστά από ένα βιντεοπαιχνίδι, γυμνάζοντας μόνο τα δάχτυλά τους. Θα μπορούσε να υπάρξει ένα ποδόσφαιρο «εικονικό- πραγματικό», με αληθινούς παίκτες, οι οποίοι θα κλωτσάνε μια εικονική μπάλα και θα παίζουν ενάντια σε μια εικονική ομάδα που θα αποτελείται- γιατί όχι- από τους σπουδαιότερους παίκτες όλων των εποχών.
-Πιστεύετε ότι το ποδόσφαιρο θα είναι θρησκευτικό;
-Το χειρότερο που μπορώ να φανταστώ είναι ένα μουντιάλ- ιερός πόλεμος, όπου θα έρχονται αντιμέτωπες θρησκευτικές ομάδες αντί για εθνικές: η καθολική ομάδα, η μουσουλμανική ομάδα, η ιουδαϊκή ομάδα, κλπ. Κάτι τέτοιο θα ήταν τρομερό.
ΕΝΚΙ ΜΠΙΛΑΛ
Ένα μεικτό ποδόσφαιρο, με κορίτσια σαν την Κριστίν Αρόν να πλημμυρίζουν τα γήπεδα
Καλτ σχεδιαστής κόμικς, παθιασμένος σκηνοθέτης, και σέντερ φορ στην «αληθινή ζωή», ο Ένκι Μπιλάλ πότε εφευρίσκει ένα είδος «ποδοσφαίρου» χωρίς μπάλα, όπου η είσοδος ενός παίκτη μέσα στο τέρμα μετράει για γκολ (στο Horsjeu, με τον Πατρίκ Κοβέν), και πότε ένα ποδόσφαιρο φουτουριστικό και μεικτό, το οποίο θα παίζεται μέσα σε αεροπλανοφόρα με πολλούς παίκτες (Rendez-vous à Paris). Ένκι Μπιλάλ, ένας άνθρωπος του γηπέδου…
-Στο έργο σας με τίτλο Horsjeu (Εκτός παιχνιδιού), έχετε πλάσει με τη φαντασία σας το ποδόσφαιρο του μέλλοντος, υπερ-τεχνολογικό και υπερ-βίαιο. Πιστεύετε ότι θα είναι στα αλήθεια έτσι τα πράγματα το 2050;
-Όχι, όχι κατ' ανάγκη, ήταν μια πρόχειρη σκέψη που κάναμε με τον Πατρίκ Κοβέν, τον σεναριογράφο. Κάναμε κάτι σαν εξορκισμό. Λέγαμε: «…φτάνει να μη γίνουν έτσι τα πράγματα στ' αλήθεια!». Αν προσπαθούσα να γίνω στ' αλήθεια προφητικός, το αποτέλεσμα θα ήταν βέβαια αρκετά σκοτεινό, αλλά προτιμώ να σκέφτομαι ότι όλη αυτή η βία θα βρει διέξοδο.
-Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό;
-Δεν έχουμε παρά να σκεφτούμε το παράδειγμα του Ντορασού. Δεν τον γνωρίζω προσωπικά τον παίκτη, αλλά αυτό που συμβαίνει με αυτόν μου μοιάζει με προειδοποίηση. Στο μέλλον θα υπάρχει ένα είδος δικτατορικής δικαιοσύνης που θα υιοθετηθεί από όλους τους συλλόγους. Οι παίκτες θα είναι βίαια και χυδαία σύνεργα. Θα είναι ένα άλλο είδος βίας, περισσότερο ψυχολογική παρά σωματική, με διαστρεβλωμένη πληροφόρηση.
-Για μια αισιόδοξη θεώρηση των πραγμάτων, είναι αρκετά πετυχημένη…
-Όχι και τόσο, αν και στην πραγματικότητα, η αληθινή επανάσταση είναι ότι το ποδόσφαιρο του 2050 το φαντάζομαι ανάμεικτο, με ποδοσφαιριστές και ποδοσφαιρίστριες μαζί,υπάρχει λίγο και στο Horsjeu αυτό, είναι μια παιχνιδιάρικη σκέψη…
-Πρόκειται για μια θεμελιώδη εξέλιξη…
-Ναι, αυτό το ανάμεικτο παιχνίδι θα σημάνει την είσοδο μιας πραγματικής αισθητικής διάστασης στο ποδόσφαιρο, το οποίο φαντάζομαι λοιπόν περισσότερο χορογραφημένο.
Τα κορίτσια δεν θα φοράνε αντρικά σορτς, όπως γίνεται σήμερα, θα έχουμε πάρει μαθήματα από το χόκεϊ επί χόρτου, όπου τα κορίτσια παίζουν με φουστίτσες, παρόλο που το χόκεϊ είναι πιο άγριο σπορ από το ποδόσφαιρο…Και δεν το εννοώ με πρόστυχο, σεξουαλικό τρόπο, μιλάω για καθαρό αισθησιασμό, για την ομορφιά των σωμάτων, για κορίτσια που θα μοιάζουν στην Κριστίν Αρόν και θα πλημμυρίζουν το γήπεδο.
Την ίδια στιγμή, ο σέντερ φόργουορντ θα ξαναγίνει τεχνίτης, μια ζωηρή φωτιά και θα ξαναβρεθεί εκείνη η τεράστια μορφολογική ποικιλία που αποτελούσε κάποτε τον πλούτο του ποδοσφαίρου. Όπως στις χορογραφίες του σύγχρονου χορού.
-Οι κανόνες θα αναπροσαρμοστούν;
-Οι κανόνες θα εξελιχθούν, γιατί η αλήθεια είναι πως δεν εξελίσσονται αρκετά στο ποδόσφαιρο. Για παράδειγμα, θα κερδίζει περισσότερους πόντους αυτή η ομάδα που θα κινείται με περισσότερη χάρη: θα εισάγουμε την αισθητική.
-Όπως στο καλλιτεχνικό πατινάζ.
-Ναι, κάπως έτσι. Θα κάνουμε το άθλημα λίγο πιο περίπλοκο, μιας και έχει γίνει κάπως απλοϊκό, για να του ξαναδώσουμε την ανωτερότητά του.
Άλλη μια βασική εξέλιξη: σε κάθε γωνία του γηπέδου τα κόρνερ θα αντικατασταθούν από τρύπες, όπως στο μπιλιάρδο, στις οποίες θα πρέπει να μπαίνει η μπάλα, και θα μετράει σαν ένα τέταρτο του γκολ. Αυτό θα αλλάξει τα πάντα όσον αφορά την οργάνωση του αγώνα: κάθε ομάδα θα πρέπει να υπερασπιστεί ένα τέρμα και δύο τρύπες.
-Στο τέλος του Horsjeu, διαπιστώνουμε ότι όλα ξεκινούν από την αρχή, βλέπουμε ένα αγόρι να παίζει σε μια αλάνα.
-Αναγκαστικά γίνεται αυτό, κι εγώ ας πούμε ξεκίνησα εκεί, στο Βελιγράδι, στους δρόμους της γειτονίας μου, φορώντας κάλτσες,πρόκειται για ένα άθλημα που γεννιέται στους δρόμους και που θα επιστρέψει στους δρόμους, είναι μια λάμψη ελπίδας, και πιστεύω σε αυτό, γιατί βρίσκεται στα γονίδια του ποδοσφαίρου.
-Αυτό θα μπορούσε να καταλήξει σε ένα ποδόσφαιρο δύο ταχυτήτων, οι φτωχοί στους δρόμους, όπως παλιά, και οι υπόλοιποι να παίζουν ένα ποδόσφαιρο υπερ-τεχνολογικό…
-Ναι, και όπως και να το κάνουμε, το ποδόσφαιρο δύο ταχυτήτων υπάρχει ήδη. Ακόμα και στην L' Équipe, όταν παίζει η Μπαρτσελόνα με τη Βουδαπέστη, αναφέρεται η σύνθεση της ομάδας της Μπαρτσελόνα με τα ονόματα των παικτών, αλλά όχι και η σύνθεση της Βουδαπέστης.
Εκτός και αν παίζει κάποιος Γάλλος, οπότε γράφουν το όνομά του με έντονα γράμματα. Με αυτό τον τρόπο, η L' Équipe συμμετέχει σε αυτή τη διάσπαση που υπάρχει στον κόσμο του ποδοσφαίρου,«διαχωρίζοντας» έτσι τις ομάδες που μετράνε από αυτές που δεν μετράνε, επιβάλλοντας κατά συνέπεια κάποιες επιλογές που υπαγορεύονται από την εμπορική λογική. Σαν αποτέλεσμα, εάν ενδιαφέρεται κάποιος για τις γιουγκοσλαβικές ομάδες, μπορεί να πεταχτεί ως εκεί…
-Στο Ραντεβού στο Παρίσι, αναφέρεστε στην πανταχού παρουσία του θρησκευτικού στοιχείου στο ποδόσφαιρο…
-Ναι, και έτσι κινδυνεύουν να γίνουν τα πράγματα στο μέλλον, έτσι δεν είναι; Είχα φανταστεί μια ομάδα άθεη, η οποία προσπαθούσε να δημιουργηθεί, αλλά δεν γινόταν επειδή δεν υπήρχαν πλέον άθεοι παίκτες. Λαμβάνω πάντα υπόψη τη γεωπολιτική σκοπιά όταν μιλάω για το ποδόσφαιρο, γιατί εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο αξιόπιστα βαρόμετρα των εξελίξεων του κόσμου. Εξάλλου το θρησκευτικό στοιχείο έχει ήδη πάρει το προβάδισμα στις κοινωνίες μας σε σχέση με το ιδεολογικό, η διάσπαση καπιταλισμός/ σοσιαλισμός ανήκει στο παρελθόν, από δω και στο εξής βρισκόμαστε σε θεολογικό έδαφος, και κάτι που με ανησυχεί, είναι η ριζοσπαστικοποίηση των θρησκευτικών κινημάτων.
NTANTEK
Ο αθλητισμός και ο πόλεμος θα γίνουν ένα
Κάπου ανάμεσα στον αναρχικό ανθρωπισμό και τη νέα δεξιά, ανάμεσα στο εγκληματικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας και το θεολογικό βιβλίο, ο Νταντέκ είναι το τέλειο αντιπροσωπευτικό δείγμα του δυτικού ανθρώπου του 21ου αιώνα.
Στα χνάρια του «Κόσμος Α.Ε.», που βγήκε πέρσι, κυκλοφορεί αυτές τις μέρες το Grande Jonction, ένα τεχνολογικό γουέστερν, στο οποίο συνδυάζει, όπως πάντα, τις εμμονές του με την ιστορία του. Μέσα σε αυτό τον βόθρο, πώς θα είναι το ποδόσφαιρο;
-Πιστεύετε ότι η κουλτούρα του ποδοσφαίρου θα εξελιχθεί στο μέλλον;
-Απεχθάνομαι τη λέξη «κουλτούρα» έτσι όπως χρησιμοποιείται από το 1968 και μετά. Τα πάντα είναι «κουλτούρα» πλέον, η κεραμική της Μποτσουάνα και τα μακραμέ του Λαρζάκ, ακόμα και δύο χυδαία γκράφιτι, το ένα δίπλα στο άλλο, σε έναν τοίχο του μετρό.
Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα, ένα άθλημα μαζικό, ένα άθλημα όπου κυριαρχεί το χρήμα, η δόξα, η φιλοδοξία, η επιτυχία, οι αποτυχίες, τα σκάνδαλα.
Το ποδόσφαιρο εισήλθε στην δυτική κουλτούρα σαν ενδεχόμενο σημείο αναφοράς, και όχι το αντίθετο.
-Εάν ο Γκάμπριελ Λινκ ντε Νόβα (κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, κάτι σαν Ντέιβιντ Μπάουι του μέλλοντος) έπαιζε ποδόσφαιρο ανάμεσα στις δύο μεγάλες περιοχές, τι θέση θα είχε;
-Σέντερ φόργουορντ σε τροχιά, με αποστολή να διεισδύσει στην αντίπαλη άμυνα με ένα κοσμικό ροκ ριφάκι, να εισβάλλει στην μεγάλη περιοχή χάρη στις θεωρίες περί απείρου, και να φωτίσει το τέρμα σαν ένα σωρό άστρα, με μια σφαίρα που θα καίγεται με την ταχύτητα του φωτός.
-Το Grandejοnction, το μυθιστόρημά σας, εκτυλίσσεται το 2070. Πώς οραματίζεστε το ποδόσφαιρο τότε;
-Το 2070 δεν θα υπάρχουν πια έθνη, άρα και μόνο η ιδέα ενός διεθνούς ματς είναι παράλογη. Ο κόσμος όπως τον ξέρουμε έχει πεθάνει, άρα και η ιδέα ενός παγκοσμίου κυπέλλου είναι εξίσου παράλογη. Δύσκολα μπορώ να φανταστώ τους επιζώντες, μέσα στους καταυλισμούς τους, να παίζουν κάτι άλλο πέρα από το «ποιος θα τραβήξει τη μικρότερη οδοντογλυφίδα», για να αποφασίσουν ποιος θα σερβίρει δείπνο. Το μόνο «άθλημα» που μπορώ να φανταστώ εκείνη την περίοδο, και που θα είναι άμεσα συνδεδεμένο με την καθημερινότητα, την καθημερινή επιβίωση θα έλεγα, είναι οι μικτές πολεμικές τέχνες όπως το Pride, το UFC (Ultimate Fighting Championship) ή το Κ-1. Ο αθλητισμός και ο πόλεμος θα γίνουν ένα.
-Με την ίδια λογική, δεν μπορεί να φανταστεί κάποιος ένα υπερ-βίαιο ποδόσφαιρο, με θανάτους στο τέλος των αγώνων;
-Κάτι σαν το Rollerball; Δεν ξέρω. Στο δικό μου σύμπαν, ο αθλητισμός, ο πόλεμος, η οικονομία, η οικολογία, η γνώση, τα πάντα θα κυριαρχούν το ένα πάνω στο άλλο.
Ο αθλητισμός θα είναι απλά μια φάση «προπόνησης» για την επιβίωση, δηλαδή για τον πόλεμο όλων εναντίον όλων.
-Εάν το 2070 το ποδόσφαιρο έχει ήδη εξαφανιστεί, σε ποια χρονολογία θα τοποθετούσατε την εξαφάνισή του; Και με τι τρόπο θα εξαφανιζόταν;
-Το προηγούμενό μου μυθιστόρημα, η Πτώση της μηχανής [μια τεχνολογική και γεωπολιτική δομή που διευθύνει τον κόσμο, ο οποίος έχει κυριευτεί από τον ισλαμισμό. Κάτι σαν μια ΕΕ της εποχής] τοποθετείται χρονολογικά στο 2057, ο μεταμοντερνισμός έχει νικήσει, τα μαζικά αθλήματα και η τεχνολογία είναι θεμελιώδη στοιχεία του κόσμου, όπως αυτός έχει διαμορφωθεί από την «Μεταδομή» (η ανθρωπότητα μέσα σε ένα βιο-εικονικό δίκτυο). Το ποδόσφαιρο μπορεί άνετα να επιβιώσει ως εκείνη τη γενική κατάρρευση. Αλλά όχι μετά.
Οι ακριβείς συνθήκες της εξαφάνισής του είναι δύσκολο να προβλεφθούν.
-Γιατί;
-Διότι ο κόσμος της «Μεγα-μηχανής», του οποίου τον ερχομό προετοιμάζουμε από τώρα, θα έχει εξαφανιστεί μαζί με τα τεχνολογικά του επιτεύγματα, τα συστήματα επικοινωνίας του, τις κοινωνίες του, κλπ. Δεν θα υπάρχει πια ανάγκη για παιχνίδι, καθώς η ίδια η ζωή θα είναι ένα παιχνίδι, στο οποίο θα διακυβεύεται η ίδια η ζωή.
-Ποιες μορφολογικές αλλαγές φαντάζεστε ότι θα γίνουν στους αθλητές στο μέλλον; Και τι πιστεύετε για την κλωνοποίηση;
-Το να χρησιμοποιηθεί η κλωνοποίηση για την δημιουργία πανομοιότυπων ανθρώπων δεν έχει κανένα ενδιαφέρον.
Οι μέθοδοι ντοπαρίσματος που χρησιμοποιεί η αφρόκρεμα των αθλητών είναι αυτή τη στιγμή αντικείμενο μελέτης του αμερικανικού στρατού.
Την ίδια στιγμή, ο αμερικανικός στρατός θα έχει τελειοποιήσει τον «εικονικό πολεμιστή στεριάς» το 2010/2012:
εξωσκελετός που δεκαπλασιάζει τη μυϊκή δύναμη και αντοχή, εμφυτεύματα στην σπονδυλική στήλη, μικροτσίπ ενσωματωμένα στα όργανα για να ρυθμίζουν το μεταβολισμό τους, εξαναγκασμένη τεχνητή παρασκευή της ερυθροποιητίνης ή άλλων πρωτεϊνών- σας παραπέμπω, κοινώς, στο Babylon Babies (μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε το 1999 από τις εκδόσεις Γκαλιμάρ). Για ακόμα μια φορά, ο αθλητισμός και ο πόλεμος κάνουν έρωτα, η συνουσία τους είναι αυτή που θα δημιουργήσει τον 21ο αιώνα...
|
